Wat houdt ons tegen om onze eigen grootsheid aan te gaan? Waarom kwijnen we soms liever weg in de zetel dan dat we ons ontplooien en worden wie we kunnen zijn?

Wanneer je niet afgeleid bent door dagelijkse taken, Netflix, een flesje wijn, sociale media, een hogere score in een game,… ben je helemaal op jezelf en op de realiteit gericht. Dat is vaak eng, want we willen niet zien wat we echt zouden kunnen bereiken in deze wereld. We willen niet zien hoeveel kansen we wel niet missen in ons leven. Het is alleen wanneer je tot jezelf bent gekomen dat je bewust je potentieel kan ontwikkelen.

Wetenschapper Abraham Maslow noemde de angst voor het realiseren van je eigen potentieel het Jonah complex.

Wat is het Jonah complex?

Het Jonah complex is de angst voor succes die zelfverwezenlijking of de realisatie van je potentieel verhindert. Het is de angst voor de eigen grootsheid, het ontwijken van het eigen lot, of het vermijden van het uitoefenen van het eigen talent.

De naam komt uit het Bijbelse verhaal van de profeet Jonah en dit patroon komt veel voor. Velen van ons kennen bijvoorbeeld sporters die slecht presteren wanneer ze bijna aan de leiding komen of dicht bij een persoonlijk record presteren. En ook elders lijkt het wel of veel mensen hun eigen succes saboteren.

Ironisch eigenlijk: hoe we kunnen dromen over succes, maar tegelijkertijd bang zijn dat het werkelijkheid wordt.

Waarom zijn we bang voor succes?

Succes betekent dat er van alles zal veranderen. Voor sommigen voelt dit ongemakkelijk, dus saboteren we actief onze inspanningen om zo succes te vermijden.

De angst voor succes lijkt in veel opzichten op de angst voor mislukking. Maar er is een belangrijk verschil.

Mensen die bang zijn voor succes zijn vaak bang dat ze niet in staat zullen zijn om te presteren op het niveau dat nodig is om succesvol te zijn in hun nieuwe rol.

Onzekerheid, en de angst die daarmee gepaard gaat, kan een heel enge plek zijn. Doorgaans verkiezen de meeste mensen minder gelukkig zijn boven onzekerheid.

In de praktijk uit zich dat meestal in het afhouden van het najagen van kansen. We zijn dan geneigd om comfort boven groei te verkiezen. Veel mensen vermijden ook het stellen van doelen. Ze blijven uitstellen tot er uiteindelijk een punt komt waarop het geen zin meer heeft.

Hier zijn 5 van de grootste angsten in het leven die je kunnen weerhouden van succes:

• Faalangst – Iets niet willen proberen voor het geval je faalt.
• Bedriegerssyndroom of Imposter fenomeen – Bang zijn om te worden ontmaskerd als een “bedrieger”, zelfs als het bewijs anders suggereert. Het gaat om gevoelens van ontoereikendheid en chronische zelftwijfel.
• Perfectionisme.
• Angst voor het onbekende – de taak is niet vertrouwd, dus je weet niet wat te doen of waar te beginnen.
• Angst voor het ongemakkelijke. Het is makkelijk om dingen te doen waar we ons comfortabel bij voelen. Maar nieuwe dingen doen is ongemakkelijk, dus stellen we ze uit.

De angst die onder andere angsten ligt

De meeste angsten komen voort uit een unieke gemeenschappelijke bron: de angst om niet goed genoeg te zijn.

“Ik ben niet goed genoeg, ik ben niet oké zoals ik ben” is een destructieve overtuiging. En er zijn talloze manieren waarop ons denken en handelen worden beïnvloed door onze overtuiging dat we niet goed genoeg zijn. Het is onze diepste en meest voorkomende angst die zich op een aantal manieren uit:

• Hunkeren naar goedkeuring en bevestiging van anderen
• Alles voor iedereen willen zijn en willen doen alsof je alles voor elkaar hebt
• Het gevoel hebben dat je iets moet bewijzen
• Bang zijn voor kritiek en alles persoonlijk opvatten
• Zeggen “het is niets” of “het was geluk” wanneer je erkend wordt
• Dingen uitstellen tot al het andere op zijn plaats is
• Jezelf vergelijken met anderen op een manier die je naar beneden haalt
• Twijfelen aan jezelf door je zorgen te maken en gestrest te zijn als je een fout maakt
• Jezelf verbergen door druk te zijn of door te proberen je zwakheden en gebreken te verbergen.

Hoe zou je leven eruit zien als je geen angst had die je tegenhoudt?

Angst is een natuurlijke menselijke emotie die er is om ons te beschermen. Om de angst voor succes – het Jonah complex – te overwinnen, moet je beseffen dat het een basisemotie is. Verzet je er niet tegen. Angsten zullen er altijd zijn in de schaduw, of we ze nu erkennen of niet.

Uiteindelijk heb je de keuze of je deze angsten toelaat om je te beïnvloeden en je leven te saboteren. Je hebt ook de keuze en de kracht om actie te ondernemen en de zelftwijfel te overwinnen.

Een van de mogelijkheden is een traject perfectionismecoaching. Want perfectionisme is een ziekmakend patroon dat mensen verhindert om te zijn wie ze kunnen zijn, om te schitteren. Gelukkig kan je jezelf ervan bevrijden. Ontdek er hier meer over.

Lees hier verder over perfectionisme want je kan jezelf ervan bevrijden.

Als gecertificeerd perfectionismecoach help ik jou om jezelf te bevrijden van perfectionisme, om zo met minder keuzestress en met meer vertrouwen in het leven te staan, op te komen voor wat jij zelf wil, te genieten van alle mooie dingen die je doet en meer innerlijke rust te vinden. Want het leven is te kort om niét te gaan voor het leven dat je wil en dat je verdient! Dus neem gerust eens contact op voor meer info over (perfectionisme)coaching omdat je dan de eerste stap zet naar een beter leven.

Inzichten en tips deel ik graag met jou in een wekelijkse mail, schrijf je daarom nu in via deze link:

Lees verder:
Perfectionisme maakt je minder perfect dan je bent
Last van perfectionisme in je job? Vermijd een burnout.
Koop dit boek niet als je teveel tijd hebt.

P.S. Tot slot klik op een van deze social media-knoppen omdat je zo jouw kennissen een plezier doet met deze waardevolle tips: