Bram stelde zijn werk voor school alweer uit om een videospelletje te spelen. Karen stapte weg van haar computer waarop ze een projectplan moest uitwerken. Ze begon de planten water te geven.

Belangrijke dingen uitstellen lijkt slecht timemanagement. Maar eigenlijk is er meer aan de hand.

Onderzoekers zeggen dat chronisch uitstel of procrastinatie een emotionele strategie is om met stress om te gaan. En dat het kan leiden tot grote problemen in je relaties, job, financiën en gezondheid.

Bij uitstelgedrag stel je een actie uit, vrijwillig, ondanks de negatieve gevolgen die je kunt verwachten in de toekomst. Je kiest voor plezier op korte termijn, ten koste van de lange termijn. Karen: “Ik weet dat ik het moet doen, ik wil het ook doen, maar ik geef toe aan uitstelgedrag om me even beter te voelen.”

Ben is officemanager van een uitzendbureau in Oost-Vlaanderen. Hij kent het gevoel maar al te goed. Ook al is hij geen lui persoon, hij zegt dat hij worstelt met uitstelgedrag op het werk en in zijn persoonlijk leven: “Ik voel me verlamd doordat ik alles perfect wil doen, wat me dan angstig maakt om aan de slag te gaan.”

Uitstellen uit angst

Chronische uitstellers hebben vaak misvattingen over waarom ze uitstellen. Velen geloven dat ze niet aan een taak kunnen beginnen omdat ze het perfect willen doen. Toch blijkt uit onderzoek dat chronisch uitstelgedrag vooral te maken heeft met impulsiviteit, zo zegt Piers Steel, professor organisatiegedrag aan de Universiteit van Calgary. Impulsieve mensen vinden het moeilijk om werk vooruit te plannen en zelfs als ze begonnen zijn, worden ze snel afgeleid. En dan is de taak zo uitgesteld.

Ben je ergens bang om aan een taak te beginnen? Bijvoorbeeld omdat je niet weet hoe het aan te pakken, of omdat je denkt dat je het niet goed gaat kunnen? Voor sommige mensen is die angst net een stimulans om er dan maar snel mee te beginnen. Maar heel impulsieve mensen willen net iets anders gaan doen om van dat angstige gevoel af te komen, zegt Dr. Steel.

Sommige mensen beweren dat ze de dingen bewust tot het laatste moment laten liggen omdat ze beter werken onder stress, maar echte uitstellers raken gestrest door het uitstel. Het valt ook te betwijfelen of de kwaliteit van hun werk echt beter is dan wanneer ze vroeger waren begonnen.

Tijdelijk bijziend

Uitstellers lijken vaak niet in staat om de gevolgen van hun keuzes en gedrag duidelijk in de toekomst te zien. Ze zijn als het ware tijdelijk ‘bijziend’. Het beeld van hun toekomstige zelf is abstracter en onpersoonlijker, en ze zijn minder emotioneel verbonden met hun toekomstige zelf. Die tijdelijke bijziendheid is voor een groot deel te wijten aan hun hoge mate van stress. Door die stress verschuift hun focus van zorgen voor de toekomst naar meer directe bekommernissen.

Werken aan timemanagement kan uitstellers helpen, maar dat alleen is niet genoeg. Want we moeten ook rekening houden met de rol die emoties spelen.

Omgaan met emoties

Sommige taken zorgen voor verveling en frustratie, maar ook dieperliggende emoties kunnen een rol spelen, zoals gevoelens van onzekerheid en twijfel of je wel goed genoeg bent. Wat als blijkt dat je dit helemaal niet kunt? Straks val je door de mand. Uitstellen is een manier om hiermee om te gaan.

Op zo’n moment kun je beter mededogen hebben met jezelf. Uit een onderzoek blijkt dat studenten die zichzelf vergaven voor het feit dat ze veel te laat waren begonnen te blokken voor een examen, de volgende keer op tijd gingen studeren.

Wie accepteert dat hij af en toe iets uitstelt, heeft minder last van negatieve gevoelens en van stress. Waardoor je minder opziet tegen een volgende moeilijke taak.

Je kan leren om je op korte termijn beter te voelen zodat je niet gaat uitstellen. Herken dat je aan het begin van een project sterke emoties kunt hebben, zoals angst, maar dat je daar niet moet op reageren. De volgende stap is om gewoon aan de slag te gaan, stapje voor stapje, met focus.

Tips om minder uit te stellen

1. Splits een langetermijnproject op in kleinere en meer specifieke subdoelen. Vermeld de exacte starttijd en hoe lang (niet alleen “morgen”) je van plan bent om aan de taak te werken. Dus in plaats van te zeggen dat je op dinsdag aan een rapport gaat werken, ben je beter specifiek en splits je hebt op in hanteerbare subdoelen: ik ga om 10 uur ’s ochtends een uur lang aan het rapport werken.

2. Ga gewoon aan de slag. Het is niet nodig om een lange lijst van taken te schrijven, of elke tussenstap.

3. Herinner jezelf eraan dat het beëindigen van de taak je nu helpt in de toekomst. Het uitstellen van de taak maakt het niet leuker.

4. Implementeer “microkosten”, of minivertragingen. Word je snel afgeleid? Zorg ervoor dat je een kleine inspanning moet doen om je te laten afleiden en je taak uit te stellen, zoals uitloggen op je sociale media (zodat je opnieuw moet inloggen) of inloggen op een aparte computeraccount voor games.

5. Beloon jezelf niet alleen voor het voltooien van het hele project, maar ook voor de subdoelen. Dus geef jezelf iets positiefs, of het nu een koffie is of een pauze na het bereiken van jouw minidoelstellingen, in plaats van te wachten tot het einddoel bereikt is.

Als gecertificeerd perfectionismecoach en time management expert help ik jou om jezelf te bevrijden van faalangst en overmatig perfectionisme, om met meer vertrouwen in het leven te staan, op te komen voor wat jij zelf wil, te genieten van alle mooie dingen die je doet en meer innerlijke rust te vinden. Want het leven is te kort om niét te gaan voor het leven dat je wil en dat je verdient! Neem gerust eens contact op voor meer info over coaching.

Inzichten en tips deel ik graag met jou in een wekelijkse mail. Schrijf je daarom nu in via deze link:

Lees verder:
Hoe perfectionisme nefast is voor jouw geluk
Perfectionisme maakt je minder perfect dan je bent
Stilstaan bij je loopbaan? Stel het niet uit!

P.S. Verspreid deze info gerust bij jouw kennissen en deel dit artikel door op de Facebook, LinkedIn of Pinterest-knop te klikken.