Heb je ooit een defect stuk speelgoed of apparaat ‘hersteld’ door er aan de zijkant eens op te kloppen? Deze ‘One-Whack-Repair strategie’ werkt trouwens veel vaker dan gedacht. (Hoewel ik met deze strategie nog niet veel succes heb gehad bij vergeten wachtwoorden.)

De volgende zes eenvoudige vragen doen hetzelfde bij beslissingen: ze geven er een ‘mep’ tegen om jouw beslissingen te verbeteren. Ze zijn allemaal gebaseerd op een snelle perspectiefverschuiving of een herdefiniëring van een dilemma. Voor een volledige uitleg van waarom deze “trucs” werken, zie het boek Beslist (Decisive). Als je worstelt met een beslissing, kijk dan of een van deze 6 eenvoudige vragen een nuttige schok in je denken kunnen geven. En zo ja, stuur me een berichtje.

1. Stel je voor dat de optie die je op dit moment overweegt, is verdwenen.  Ze is niet meer haalbaar. Wat zou je nog meer kunnen doen?

Waarom deze vraag werkt: een veelvoorkomende besluitvormingsval is “narrow framing”, wat betekent dat we op één manier vast komen te zitten in ons dilemma, of dat we andere opties die ons ter beschikking staan niet in overweging nemen. Door onszelf te dwingen een tweede alternatief te genereren – we kunnen NIET doen wat we oorspronkelijk dachten – kunnen we vaak een nieuw inzicht naar boven brengen.

2. Stel je voor dat het alternatief dat je op dit moment overweegt een vreselijke beslissing zal blijken. Waar zou je nu al kunnen zoeken naar het bewijs daarvan?

Waarom deze vraag werkt: de schadelijkste vijand van goede besluitvorming is waarschijnlijk “confirmation bias”, dat is onze neiging om informatie te zoeken die ondersteunt wat we willen dat ‘waar’ is, terwijl we niet zo graag op zoek gaan naar tegenstrijdige informatie. Deze vraag dwingt je om te zoeken naar informatie die niet klopt.

3. Hoe kun je een teen in de beslissing dompelen zonder er helemaal in te duiken?

Waarom deze vraag werkt: bij het beslissen over wat goed voor henzelf is, maken mensen meestal een gokje. Denk aan de studente die zich inschrijft in de rechtenstudie, omdat ze denkt dat ze zal houden van het leven als advocate, of de kenniswerker die stopt met zijn job om een diploma in sociaal werk te halen, ervan overtuigd dat hij zo een meer betekenisvol leven zal leven. Maar je hoeft niet te raden, wanneer je kan weten. De studente kan 3 maanden stage lopen in een advocatenkantoor, en de kenniswerker kan in het weekend of ’s avonds een echte maatschappelijk werker volgen. Zo’n experiment wapent jou met echte informatie over jouw mogelijkheden.

4. [Voor persoonlijke beslissingen] Wat zou je jouw beste vriend(in) aanraden om te doen, als hij/zij zich in dezelfde situatie bevond?

Waarom deze vraag werkt: dit kan de krachtigste vraag zijn voor het oplossen van persoonlijke beslissingen. Ze klinkt bedrieglijk eenvoudig. Maar ik heb al de kracht van deze vraag gezien in de praktijk: wanneer ik mensen die al maandenlang gekweld liepen over een te nemen beslissing, deze vraag stelde, kwam er in 10 seconden een antwoord tevoorschijn. En dat verraste hen vaak.

5. [Voor professionele beslissingen] Als je morgen vervangen zou worden, wat zou jouw opvolger dan doen aan je dilemma?

Waarom deze vraag werkt: dit is de professionele versie van de “beste vriend” vraag. Ook deze vraag is gebaseerd op een eenvoudige perspectiefverschuiving om je te helpen je los te maken van emoties op korte termijn en het grotere plaatje duidelijker te zien. In zijn autobiografie vertelt Andy Grove, de voormalige CEO van Intel, een geweldig verhaal over het gebruik van deze vraag om een van de moeilijkste beslissingen uit zijn carrière op te lossen.

6. Stel dat we 6 maanden verder zijn, welk bewijs zou ervoor zorgen dat je deze beslissing terugtrekt? En welk bewijs zou je dubbel en dik achter deze beslissing doen scharen?

Waarom deze vraag werkt: Een merkwaardig aspect van onze besluitvorming is dat we onze keuzes als permanent behandelen terwijl ze in vrijwel alle gevallen voorlopig zijn. Bijvoorbeeld: Wij denken (maar weten niet) dat een bepaalde medewerker de juiste persoon is voor een openstaande functie. We denken (maar weten niet) dat we het leuk vinden om een eigen bedrijf te beginnen. We denken (maar weten niet) dat een bepaald plan effectief zal zijn. Dus, omdat onze beslissingen simpelweg onze “beste gissingen” zijn op een bepaald moment, moeten we dan niet meer aandacht besteden aan de omstandigheden die ons die beslissingen zouden doen heroverwegen?

En een bonus: Pas op voor “wel of niet” beslissingen!

Dit is waarom: als een vriend of collega naar je toe komt met een “wel of niet” beslissing – “Ik vraag me af of ik wel of niet ontslag zou nemen”, “Ik vraag me af of ik wel of niet een nieuwe smartphone zou kopen” – dan is dat een teken dat ze in een beperkt kader gevangen kunnen zitten. Ze overwegen slechts één optie terwijl er veel meer zijn. Tracht hen uit te dagen met vraag 1 van hierboven in het lijstje.

Als zelfvertrouwencoach help ik jou om zelfverzekerder beslissingen te nemen en om vooruitgang te maken in de richting van jouw doelen, om zo ook stappen vooruit te zetten richting jouw droomleven.

Want het leven is te kort om niét te gaan voor het leven dat je wil en dat je verdient!

Inzichten en tips deel ik graag met jou in een wekelijkse mail. Mis geen enkele tip en schrijf je daarom nu in via deze link:

Lees verder:
7 vragen die je helpen bij elke moeilijke beslissing
7 redenen om geen spijt te hebben van jouw beslissing
Wil je een goede beslissing nemen over jouw loopbaan?

P.S. Wil je jouw vrienden én mij een plezier doen? Deel dan dit artikel via de Facebook, LinkedIn of Twitter-knop. Alvast bedankt!